Aç Kalmak Zayiflatmaz

Oruç tutan kisiler Ramazan ayi sonrasinda eski beslenme aliskanliklarina geri döndüklerinde daha fazla yeme egiliminde bulunmaktadir. Ramazan süresince fiziksel aktivitenin kisitlanmasi, iftar ve sahur vakitlerinin günün daha az hareket edilen zamanlarina denk gelmesi, hem fazla hem de hizli yemek yenilmesi, bazal metabolizma hizinin yavaslamasi ve kan sekeri düsüsüne bagli olarak tatlilara karsi istegin artmasi genellikle kisilerin agirliklarinda artisa neden olmaktadir. Tüm bunlar yetmezmis gibi bayram ziyaretlerinde ikram edilen besinleri de hesaba alirsak, obezite ve beraberinde 40’i askin hastalik için davetiye çikarilmis olmaktadir.

Aç Kalmak Zayiflatmaz

Ramazan sonrasinda kilo fazlasi olan bireyler genelde aç kalarak, ögün atlayarak, hiçbir sey yemeyerek sonuç almaya çalismaktadir. Böyle bir davranis, vücudu açliktan ölme panigine sürükler ve “kitlik” moduna geçen metabolizma yavaslar, yag yakmak yerine tüketilen her besini yag seklinde depolama yoluna gider. Buna karsilik sik sik, azar azar beslenmek bir sonraki ögünde hem yavas hem de az yemek yenilmesine neden olmaktadir. O nedenle basta kahvalti olmak üzere asla ögün atlanmamali, 2.5 – 3 saatlik araliklarla beslenilmelidir.

Beslenmemizde Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Ramazan sonrasinda da kati margarin, tereyagi, kaymak, krema, mayonez, cipsler, soslar, kuruyemisler gibi enerji degeri yüksek, öte yandan hiçbir besleyici degeri bulunmayan yagli yiyeceklerden, kizartma ve kavurma islemlerinden olabildigince kaçinmakta yarar vardir. Seker ve seker içeren besinler (bal, reçel, hazir meyve sulari, gazli içecekler, tatlilar vs) kana hemen ve tamamen karisirlar. Pankreastan salinan insülin hormonu ile kan sekeri düser ve tekrar tatli yeme istegi dogar. Dolayisiyla seker ve seker içeren besinler kan seker düzeyinde ani dalgalanmalara yol açarlar. Hizla ve tamamen kana karisan, rafine seker içeren besinlerin tüketimi kan sekerinde ani bir dalgalanmaya neden olur, böylelikle tekrar tatli yeme istegi dogururlar. Bu nedenle pek bulasmamak en güzelidir.

Hiç Tatli Yemeyecek miyiz?

Seker tadindan vazgeçemeyen, istahini baskilayamayan, formuna önem veren bireyler ve aileleri için çok iyi bir alternatif olan yapay tatlandiricilarin seker yerine kullanilmasi daha uygun görülmektedir. Tatlilarin yapiminda güvenle ve rahatlikla kullanilabilecek olan bu yapay tatlandiricilarin enerji degeri yok veya göz ardi edilecek kadar düsüktür. Kan sekeri üzerinde de olumsuz etki yaratmamalari nedeniyle rafine seker yerine tercih edilmeleri çok daha saglikli olacaktir. Ayni zamanda bu tatlandiricilarin bazilarinin toz formlari da mevcuttur. Kendinize bu sekilde hazirlanmis farkli tatlar olusturabilirsiniz. Agir tatlilarin yerine yapay tatlandirici ile hazirlanmis sütlaç, puding, dondurma, komposto, kabak tatlisi gibi hafif tatlilar ile hem nefsinizi köreltir hem de saglikli bir seçim yapmis olursunuz.

Su Içmeyi Ihmal Etmeyiniz

Suyun; alinan besinlerin sindiriminden, metabolik atiklarin disari atilmasina kadar her asamada çok önemli görevleri vardir. Bu nedenle günlük sivi tüketimi arttirilmalidir. Katkisiz, en iyi çözücü su oldugu için günde 8 – 10 bardak su içilmelidir. Diyet yaparken çay, kahve, bitki ve meyve çaylarinin içerisine seker yerine yapay tatlandiricilardan katilabilecegi gibi diger içeceklerde de light olanlarin tercih edilmesi daha uygun görülmektedir.

Posali Besinleri Tercih Ediniz

Ayrica posali yani lifli besinlerin tüketimi arttirilmalidir. Posali besinler kan sekerini, kan basincini (tansiyonu) ve kan kolesterolünü istenilen seviyede tutmaya yardimci olurlar. Midede, su ile birlikte siserler; tokluk, doygunluk hissi saglarlar. Ayrica diskilama miktarini ve sikligini arttirirlar. Kabizlik sikayeti varsa ortadan kalkar, böylelikle kilo vermeye de yardimci olurlar. Kalin bagirsak kanserinden koruyucu etkileri de mevcuttur. Bu yüzden haftada 2 – 3 kere kurubaklagil yemegi yenilmelidir. Ayrica bugday ekmegi yerine kepek, çavdar, yulaf ekmegini; pirinç yerine bulguru tercih etmekte yarar vardir. Hatta pirinç, makarna, eriste ve unun da kepekli olanlarini kullanmak daha saglikli olacaktir. Sebze ve meyveler de posa içermektedir. Soyulmadan yenilebilenleri iyi bir sekilde yikadiktan sonra kabuklari ile tüketmek her zaman için daha yararli olacaktir.

Spor Yapmayi Ihmal Etmeyiniz

Diyete ilave olarak mutlaka spor da yapilmalidir. Dünya Saglik Örgütü en çok tempolu yürümeyi önermektedir. Bunun disinda; çok hafif tempoda kosma, bisiklete binme, yüzme, tenis, dans, aerobik, jimnastik tarzi kalbi çalistiran sporlarin yapilmasi da uygun görülmektedir. Haftanin 5 – 6 günü 45 – 60 dakika egzersiz yapilmasi yeterli olacaktir. Amaç; metabolizma hizini düsürmemek, kilo verirken bir noktada agirligin sabit kalmasini önlemek, verilen kilolarin kalici olmasini saglamak ve en önemlisi saglikli yasama adim atmaktir.

Dyt. M. Turgay KÖSE
Diyetisyen